Göreli sabah öğünütan ölmeluk oranı %13,9 oldu
Yoksulluk ve Ömür Şartları İstatistiklerinin hesaplandığı Gelir ve Ömür Şartları Araştırması 2023 yılıyeniuçlarına ait gelir bilgileri, bir evvelki takvim yılı olan 2022 yılını referans almaktadır. Gelir ve iştahlıluk hesaplamalarında; hanehalkı gelirleri, büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak muadil hanehalkı kullanılabilir fert gelirine dönüştürülmektedir.
Toplumun genel seviyesine nazaran belli bir sonun altında gelire sahip olan bireyler izafi anlamdafakir sayılmaktadır. Muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %50’si dikkate alınarak belirlenenaçluk sonuna nazaran, iştahlıluk oranı 2023 yılında 0,5 puan azalarak %13,9 oldu. Medyan gelirin %60’ı dikkate alınarak belirlenen iştahlıluk hududuna nazaran hesaplanan iştahlıluk oranı ise taze yılda 0,1 puan artarak %21,7 olarak gerçekleşti.
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine nazaran hesaplanan acıkmışluk oranı (%), 2014-2023
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %40’ı dikkate alınarak belirlenen kısırluk sonuna nazaran, sabah yemeğitan ölmeluk oranı bir evvelki yıla nazaran 0,2 puanlık azalış ile %7,4 olarak gerçekleşti. Medyan gelirin %70’i dikkate alınarak belirlenenaçluk sonuna nazaran hesaplanan aç karnınatan ölmeluk oranı ise bir evvelki yıla nazaran 0,4 puanlık artış ile %29,7 oldu.
En düşük yoksulluk oranı çekirdek aile bulunmayan birden fazla şahıstan oluşanlar hanelerde
Hanehalkı tipine nazaran muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %50’si dikkate alınarak hesaplanan aç karnınatan ölmeluk oranlarına bakıldığında; çekirdek aile bulunmayan birden fazla şahıstan oluşan hanehalklarında acıkmışluk oranı bir evvelki yıla nazaran 3,7 puan azalarak %8,0, tek kişilik hanehalklarında ise 2,0 puan artarak %9,5 olmuştur. En az bir çekirdek aile ve öteki bireylerden oluşan hanehalklarınınaçluk oranı 2,1 puan azalarak %17,5, tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının iştahlıluk oranı ise 0,3 puan azalarak %13,6 oldu.
Hanehalkı tipine nazaran acıkmışluk oranı (%), 2022, 2023
Okur-yazar olmayanların %27,8’i, yükseköğretim mezunlarının ise %3,2’sikahvaltıtan ölme
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %50’si dikkate alınarak hesaplanan toksuzluk oranına nazaran; okur-yazar olmayan fertlerin %27,8’i, bir okul bitirmeyenlerin %24,7’si, lise altı eğitimlilerin %14,0’ı, lise ve dengi okul mezunlarının ise %7,7’si yoksulluk olarak hesaplandı. Yükseköğretim mezunları ise %3,2 ile en düşük muhtaçluk oranına sahip küme oldu.
Eğitim durumuna nazaran toksuzluk oranı (%), 2022, 2023
Maddi ve toplumsal mahrumluk oranı %14,4 oldu
Maddi ve toplumsal mahrumluk oranı hesabında hane seviyesinde sorgulanan değişkenler; botanikomobil sahipliği, ekonomik olarak beklenmedik harcamaları yapabilme, meskenden uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayabilme, kira, konut kredisi ve faizli borçları ödeyebilme, iki günde bir et, tavuk, balık içeren gece yemeği yiyebilme, konutun sıcaklıknma muhtaçlığını karşılayabilme ve mobilyaları tarihidiğinde değiştirebilme durumudur.
Bu oran için fert seviyesinde toplanan değişkenler ise; eskitmemiş giysileri yerine ilksini alabilme, düzgün iki çift ayakkabıya sahip olabilme, ayda en az bir kere tanıdıkları ile toplanabilme, fiyatlı boş vakit faaliyetlerine soğukluklabilme, kendini ülkü duymak için bir ölçü para harcayabilme ve ferdî am kısırlı kullanım için internet sahipliği olarak belirlenmiştir.
Yukarıda belirtilen on üç hususun en az yedisini karşılayamayanların oranı olarak tanımlanan maddi ve toplumsal mahrumluk oranı; 2022 yılında %16,6 iken 2023 yılı anket modernuçlarında 2,2 puan azalarak %14,4 olarak kestirim edildi.
Maddi ve toplumsal mahrumluk oranı ve bir evvelki yıla nazaran fark, 2019-2023
Sürekli toksuzluk oranı %12,3 oldu
Dört yıllık panel data kullanılarak hesaplanan daima toksuzluk oranı, muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %60’ına nazaran son yılda ve tıpkı vakitte evvelki üç yıldan en az ikisinde de kısır olan fertleri kapsamaktadır. Buna nazaran, 2023 yılı anket modernuçlarına nazaran daima sabah öğünütan ölmeluk oranı bir evvelki yıla nazaran 1,7 puan azalarak %12,3 oldu.
Sürekli yoksulluk oranı ve bir evvelki yıla nazaran fark, 2019-2023
Göreliaçluk oranı en düşük TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) bölgesinde gerçekleşti
Ülkemizde yaşanan sarsıntı nedeni ile 2023 yılında TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) bölgesinde alan çalışması yapılamadığı için İstatistiki Bölge Üniteleri Sınıflandırması (İBBS) ayrımında verilen bölgesel tazeuçlar 25 bölgeyi kapsamaktadır.
İBBS 2. Seviye bölgelerinin her biri için muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’sine nazaran hesaplananaçluk sonuna nazaran, gelire dayalı izafî kısırluk oranının en yüksek olduğu bölgeler; %16,1 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan), %14,0 ile TR41 (Bursa, atıkşehir, Bilecik) ve %13,9 ile TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) oldu.
Göreli iştahlıluk oranı en düşük olan İBBS 2. Seviye bölgeleri ise %4,8 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis), %7,1 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) ve %8,0 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) oldu.
Medyan gelirin yüzde 50’sine göreaçluk oranı (%), İBBS 2. Seviye, 2023
Yoksulluk yahut toplumsal dışlanma riski altında olanların oranı %31,0 oldu
Yoksulluk yahut toplumsal dışlanma riski altında olanlar; rölâtif toksuzluk, maddi ve toplumsal mahrumluk ve düşük iş yoğunluğu göstergelerinin en az birinden mahrum olanları tabir etmektedir.
Son yıl modernuçlarına nazaran fertlerin %31,0’ı iştahlıluk yahut toplumsal dışlanma riski altında kaldı. Bu oran yaş kümelerine nazaran incelendiğinde; 0-17 yaş kümesinde %39,7, 18-64 yaş kümesinde %28,0, 65 ve üstü yaş kümesinde ise %26,6 olarak varsayım edildi.
Yaş kümelerine nazaran iştahlıluk yahut toplumsal dışlanma riski altında olanların oranı* (%), 2015-2023
Kendilerine ilişkin bir konutta yaşayanların oranı %56,2 oldu
Oturulan konuta sahip olanların oranı geçen yıla nazaran 0,5 puan azalarak 2023 yılında %56,2 olarak hesaplanırken, kirada yeşillikuranların oranı %27,8, lojmanda oturanların oranı %0,9, kendi konutunda floraurmayıp kira ödemeyenlerin oranı ise %15,1 oldu.
Konut sahipliği dağılımı ve bir evvelki yıla nazaran fark, 2022, 2023
Konutun izolasyonundan dolayısıcaknamama en çok karşılaşılan konut ve etraf sorunu oldu
Kurumsal olmayan nüfusun %32,6’sı konutunda izolasyondan dolayısıcaknma sorunu yaşarken %32,0’ı ise sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçeveleri vb. sorunlarla, %19,8’i trafik yahut sanayinin neden olduğu hava kötüliği, çevrekirliliği yahut öteki çevresel meselelerle karşılaştı.
Konut ve etraf sorunları (%), 2022, 2023
Taksit ödemeleri yahut borçları olanların oranı %58,0 oldu
Geçen yıla nazaran konut alımı ve konut masrafları dışında borç yahut taksit ödemesi olanların oranı 1,4 puan azalarak %58,0 oldu. Nüfusun %5,7’sine bu ödemeler yük getirmezken %14,9’una çok yük getirdi. Konut masraflarının çok yük getirdiği hanelerin oranı 0,3 puan artarak %17,5 olurken, bu masrafların biraz yük getirdiği hanelerin oranı 8,8 puan artarak %66,5 oldu. Konut masrafların yük getirmediğini belirten hanelerin oranı geçen yıla nazaran 9,2 puan azalış ile %15,9 hesaplandı.
Hanelerin %58,8’i konuttan uzakta bir haftalık tatil masraflarını, %39,2’si iki günde bir et, tavuk ya da balık içeren iftar masrafını, %31,8’i beklenmedik harcamaları, %19,5’i meskenin hararetnma muhtaçlığını, %64,2’si antikamiş mobilyaların ilklenmesini ekonomik olarak karşılayamadığını beyan etti.
Seçilmiş hayat şartları göstergeleri (%), 2022, 2023
Bu husus ile ilgili bir ilkraki haber bülteninin yayımlanma tarihi 27 Aralık 2024’tür.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
