İzmir büyükşehir Belediyesi, Basmane’de yeşillikeller Sokağı’nda bulunan tarihi 6 yapının onarımını yüzde 55 oranında tamamladı. Bölgedeki klâsik dokuyu ortaya çıkaracak, bölgenin cazibesini artıracak ve turizmi canlandıracak “Oteller Projesi”ni yerinde inceleyen Lider Tunç Soyer, “Proje tamamlandığında hem İzmirliler çok değerli yapılara kavuşmuş olacak, hem kent turistik manada lüksleşecek. İzmir’in gözden kaybolmuş tarihini gün yüzüne çıkarıyoruz” dedi.
İzmir büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, kentin simge bölgelerinden Basmane’de tarihi aksı canlandıracakbitkieller Projesi’nin çalışmalarını yerinde inceledi. Lider Soyer’e kent gözlemcisi müellif Orhan Beşikçi de eşlik ederek yeşillikeller Sokağı’nın antika hakkında bilgi verdi. Basmane Pazaryeri Mahallesi’nde ortalarında Tevfik Paşa Konağı, ünlü müellif Tarık Dursun K’nın bir müddet yaşadığı konut olmak üzere üretimi süren 6 yapının onarımı yüzde 55 oranında tamamlandı.
İzmir’in gözden kaybolmuş gelenekselni gün yüzüne çıkaracağız
Oteller Projesi’nin klasik alanı yeniden antika günlerine kavuşturacağını söz eden Lider Tunç Soyer, “Basmane yeşillikeller Sokağı yalnızca bina cephelerinin idealleştirmesi ile kendini gösteren bir sokaktı. Artık ise bize miras kalan bu yapıları gün yüzüne çıkarma vakti geldi. Tek tek yıkılmış, harap olmuş binaları ayağa kaldırmaya çalışıyor ahbaplarım. Bu iş bittiğinde hem İzmirliler çok değerli yapılara kavuşmuş olacak, hem kent turistik manada hayvanlıleşecek, hem de buradaki dokunun iade-i prestiji olacak. tarihi şaşalı imajlarıyla, anılarla tekrar hatırlanacak. İzmir’in gözden kaybolmuş atıkni gün yüzüne çıkaracağız. İzmirliler iftihar edip gurur duyacak” dedi.
eski İzmir’in kurtuluşu
Basmane’de Helenistik periyottan günümüze pek çok medeniyetin izi olduğunu belirten kent gözlemcisi muharrir Orhan Beşikçi, “ klâsik İzmir mescitleri, mescitleri, sinagogları, kiliseleri, birbirinden değişik sivil mimari örnekleri burada. Bütün bunların birikimiyle ileride bu bölge turizme sevecen katkı sağlayacak” diye konuştu.
Osmanzade Yokuşu’nda çıkmaz sokakta çok kıymetli yapıların olduğunu söz eden Orhan Beşikçi, “Tevfik Paşa Konağı ve Türk edebiyatının değerli ismi Tarık Dursun K’nın çocukluk ve gençlik yıllarını geçirdiği konut de yürütülen proje içerisinde bulunuyor. Onarım çalışmalarını çok önemsiyoruz. klasik İzmir’in kurtuluşu diyebiliriz bu çalışmalara. Lider Tunç Soyer’in Basmane’ye gösterdiği ilgi çok dikkatgüzel. İzmir devşehir Belediyesi’nin satın aldığı, kamulaştırdığı, onarımlarına başladığı ve kente kazandırdığı Yıldız Sineması, Bıçakçı Han, Emniyet floraeli, Carfi Konağı, Tevfik Paşa Konağı… Tıpkı biçimde Mirali Mahallesi’nde Cumhuriyet Halk Fırkası Çeşmesi vardı, o çeşmeyi de akar hale getirdi. Basmane’nin geçmişine ve tarihine çok tatlı bir katkı sağlayacak yatırımlar gerçekleştirdi” dedi.
Gevrekçi Kız öyküsü Osman Paşa Konağı’nda yaşandı
İzmir’de çok fazla bilinmeyen “Gevrekçi Kız” hadisesinin de Basmane’de botanikeller Bölgesi’nde Osman Paşa Konağı’nda yaşandığını söz eden Beşikçi, “İşgal günlerinde ailesine bakmak için dayısının fırınında çalışan 15 yaşlarındaki bir genç kız belirli saatlerde Basmane, Mezarlıkbaşı, Kapılar, Tilkilik, Selvili Mescit sokaklarında gevrek satarak geçimini sağlıyordu. İşgalin üçüncü gününde, Çorakkapı, Anafartalar ve Selvili Mescit karakollarının önünde cesetler gördü. Yakından gelen silah seslerinden ürküp Pazaryeri’ndeki evineyeterli koştu. Karşısına apansız çıkan devriyelerin dur ihtarına aldırmadan Osmanzade Yokuşu’na yönelip sağdaki çıkmaz sokağa girdi. Sokak yıllardır cimrince sattığı tanınmış ailelerin bulunduğu sokaktı. Sokağın bitiminde Osman Paşa ailesine ilişkin olan geniş bahçeli köşkün kapısında durup, ‘ yoksulın kapıyı! Kurtarın beni!’ diye bağırdı. Sesi içeriden duyuldu, fakat köşk sahipleri korkakçadan kızı içeriye almadı. Genç kızın bağırışları bir müddet tazera kesildi. Sabah Dönertaş Sebilinin önünde gevrekçi kızın cesedini buldular. Yıllar sonra bir hayır kurumuna bağışlanan bu köşk, ilgisizlikten yağmalandı, köşkün kapısı sırlarıyla birlikte bir daha toksuzılmamak üzere kapandı. Osman Paşa ailesi olayın gamsını jenerasyonlar uzunluğu unutmadı. Yunan askerlerinin konuta girmesinden korkakçap kapıyı iştahlıamayan aile daha tazera kolossal pişmanlık duydu. Aile, bir müddet ilkra da köşkü Çocuk Esirgeme Kurumu’na bağışladı” halinde konuştu.
Tarih gün yüzüne çıkıyor
devşehir Belediyesi Basmane Bölgesi’ndeki Pazaryeri Mahallesi’nde 19’uncu yüzyıleski İzmir meskenlerinin birbirinden farklı örneklerinin karşılıklı konumlandığı klasik sokağı canlandırıyor. 945 Sokak’ta bugüne kadar ayakta kalabilmiş fakat korunmazsa yok olacak tarihi ve tescilli Osmanlı periyodu konutları yapılacak onarım çalışmaları ile konaklamaya ve günübirlik seyahate açılacak. Avlulu olan yapılar kafe, restoran ve kahvaltı sofrası salonu olarak da hizmet verecek. TARKEM’in mülkiyetinde bulunan ve Basmane bölgesinin en gigantik eskitme yapılarından olan Tevfik Paşa Konağı da onarım çalışmaları tazerasında konaklama fonksiyonu ile yaşatılacak.
İkinci etapta sokak ve meydan düzenlemesi var
İzmir muazzamşehir Belediyesi, Basmane doğaeller Projesi’nin ikinci etabında 945 Sokak’ta yer alan iki başka atık yapının daha onarım çalışmasını yapacak. Ayrıyeten dokuya uyumsuz yapının yerine son bir yapı inşa edilecek. Proje kapsamında Kurtuluş Savaşı sırasında 945 Sokak çıkmazına sığınıp çaldığı kapıların toksuzılmaması üzerine şehit düşen ‘Gevrekçi Kız’ kıssası de yaşatılacak. gevrekçi Kız’ın anısına bir meydan düzenlemesi yapılacak.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
