Son vakitlerde epey gündemde olan ruh sıhhati yasası hakkında İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi’nden Uzm. Klinik Psikolog Müge Leblebicioğlu ile konuştuk. Ruh sıhhati yasasının ne olduğunu, bizi ne üzere durumlardan koruyacağı ve miniklet dayanağının kıymeti üzere birçok hususa değindik.
Dünya sıhhat örgütü ruh sıhhatini, kişinin kendi potansiyelini gerçekleştirdiği, gerilim faktörleriyle baş edebildiği, toplumda üretken ve verimli olduğu ve iç istikrar halini sağladığı hal olarak tanımlanmaktadır. Toplumsal ruh sıhhati ise bir toplumdaki bireylerin ruh sıhhatinin genel durumunu söz etmektedir. Toplumun ruh sıhhati ferdi ve toplumsal faktörlerinin bütününden oluşur. Biyolojik, genetik ve çevresel vb. faktörler kişisel faktörler ortasında yer alırken, toplumsal normlar, ekonomik ve politik vb. faktörler ise toplumsal faktörler ortasında yer alır. Bireyin sıhhati toplumdan, toplumun sıhhati da bireylerden etkilenir.
‘’Gelişmiş ülkelerde ruh sıhhati yasası mevcuttur.’’
Çalışmalar gösteriyor ki gelişmekte olan ülkeler fizikî sıhhati, gelişmiş ülkeler ise ruh sıhhatini daha fazla önemsemektedirler. Fakat ruhsal ve bedensel tam bir olağanüstülük hali olmadan sağlıktan bahsetmek pekte mümkün değildir. Hasebiyle biri başkasından daha az kıymetli değildir.
Günümüz şartlarında bilhassa değişen ömür şartlarının tesiriyle birlikte gerilim seviyesinde de bariz oranda artış görülmektedir. Artan gerilim ve kuvvetli ömür şartları toplumların ruhsal kusursuzlik halleri üzerindekötü bir tesir oluştururken, ruhsal bozukluk görülme oranında da artışa neden ola farkında olmaktedir. Hasebiyle toplumsal ve ferdî ruh sıhhatini korumak günümüzde daha fazla kıymet götürmektadır.
‘’Bireysel ve toplumsal parlaklik halinin sağlanması, ruhsal hastalıkları önlenmesi maksadıyla yapılacak en değerli müdahalenin, Ruh Sıhhati Yasasının çıkarılması olduğunu düşünüyorum.‘’
Toplumsal ruh sıhhatinin korunması ve mükemmelleştirilmesi için alınabilecek tedbirler, toplumsal refahı artırmaya yönelik kıymetli bir yatırımdır. Bu tedbirler, bireylerin daha hijyenikliksever bir hayat sürmesine ve toplumların daha sağlıklı bir halde gelişmesine katkıda bulunur.
Toplumsal ruh sıhhatinin korunması ve mükemmelleştirilmesi için esirgeyici ve müdahale edici tedbirler alınmalıdır. Sıhhat hizmetlerine erişimin rahatçelaştırışması, ruhsal bozuklukların erken teşhis ve tedavisinin sağlanması, ruh sıhhati eğitiminin kalitesinin arttırılması, damgalama ve ayrımcılığın önlenmesi, ruh sıhhati hizmetlerinin erişilebilir ve kapsayıcı hale getirilmesini hami ve müdahale edici tedbirlere örnek olarak verebilirim.
‘’Söz konusu ruh sıhhati olunca ne yazık ki damgalamalar havalarda uçuşuyor.’’
Ruh sıhhati kanunları tedaviye ulaşımı basitlaştırma ve dayanak almayı olağanlaştırma açısından kıymetli bir rol oynar. Çocuğu kişi damgalanma endişesuyla ruhsal takviye almaktan k yoksullukınabiliyor. Ruh sıhhati hizmeti almayı olağanlaştırmak bireylerin tedaviye yaklaşımlarını, başlamalarını ve sürdürmelerini olumlu tarafta etkileyecektir.
‘’Ruh sıhhati yasasının çıkarılması şahısların terapiye kolossalamlılığını takviyeler.’’
Bununla birlikte bireyler birden fazla vakit psikoterapi ya da psikiyatrik muayenelere bir sefer gitme ile meselelerinin çözülebileceği beklentileriyle gelebiliyorlar. Ne yazık ki gerek kişinin beklentisi gerekse maddi şartlar tedaviye kolossalam konusunda mani oluşturabiliyor. Lakin terapi bir süreçtir. Sürece başlamayan ya da başlasaakıllı yarım kalan bireylerin sorunları gelecekte hem kişisel hem de toplumsal iştahlııdankötü bir risk oluştura farkında olmaktedir. Yasalar istekli ya da fiyatsız bir formda sürecinbüyükamını ve tamamlanmasını desteklemede değerli bir faktördür. Aksi takdirde husus kullanımının, hatanın ve şiddetin giderek arttığı bir toplumla karşı karşıya kalmak k acıkmışınılmaz olacaktır. Tabi bu durum şahısların yüreksizlik, dert, mutsuzluk ve kuşku üzere berbat hisleri ağır bir formda yaşamasına hem fizikî hem de ruhsal basitçesızlıkların tetiklenmesinde âdete bir fakir döngü oluşturabilecektir.
‘’Yasa ruh sıhhati alanında hizmet veren meslektaşlarımın mesleksel süreçlerinin hem de hizmet alanların ruh sıhhatlerinin korunması ihtiyaçısından da epeyce değerlidir.’’
Yasa, alanda gerekli görülen eğitim ve uzmanlığı almış, mesleği etik bedeller veyenieler yetişkinltusunda icra edenleri ve onlardan gerekli ruh sıhhati hizmetini alanları müdafaa noktasında da gereklidir. Diş tabibi olmayan birine kanal tedavisi yaptırır mısınız? Bu soruya büyük çoğunluk hayır karşılığını verecektir. Lakin kelam konusu ruh sıhhati olunca bu durum farklılaşabiliyor. Yasal boşluktan yararlanan alanda uzman olmayan bireyler makul sıfatlar altında hizmet verdiğini argüman edebiliyorlar. Toplumdaki ruh sıhhati konusundaki bilgi eksikliklerinden faydalanan bu şahıslar toplumsal medya veeski medyadaki azaplarını kullanarak hizmet ismi altında birçok kişiyi kandırabiliyorlar. Bu durum ne yazık ki hem mesleği hem de ruh sıhhati hizmeti alan şahısları uygun değilcül bir halde etkileyebiliyor.
Sonuç olarak toplumsal refah bireylerin ruhsal şahane oluşlarından bağımsız düşünülemez. Hasebiyle ruh sıhhati konusundaki şuuru arttırıcı, önleyici ve sağaltıcı bir ruh sıhhati yasasın olması ferdi olduğu kadar toplumsal da bir ihtiykahvaltıtan ölmetır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
