Günümüze kadarbüyükam eden süreçte, ABD ile olan her türlü siyasi tansiyonun, çatışma ve uyuşmazlıkların rejimin kökleşmesine ve İran’ın tesir alanını genişletmesine hizmet ettiğini vurgulayan uzmanlar, ABD’nin bölgeye yönelik temel stratejisinin; ‘İsrail’in etrafında hiçbir askeri yahut ekonomik gücün oluşmasına fırsat vermemek’ olduğunu söylüyor.
Bu tansiyon ortamının her iki ülkenin çıkarlarına uygun olduğunu kaydeden PAMER Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, “ABD ve İran ortasındaki nispeten düşük yoğunluklu bu tansiyon ve çatışma ortamının her iki ülkenin uzun vadeli çıkarlarına hizmet ettiği ve bu nedenle daha fazla tırmanmadan bu formda şirinam edeceği bedellendirilmektedir.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Siyaset Bilimi ve Memleketler arası Bağlantılar (İngilizce) Kısmı ve Postkolonyal Çalışmalar Uygulama ve Araştırma Merkezi (PAMER) Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, ABD ve İran ortasındaki tansiyonu kıymetlendirdi.
“45 yıldır gigantikam eden ABD- İran çatışması, İran’daki Şii iktidarının daha da karışıklendirdi.”
1979 İran İslam muazzamriminden başlayarak günümüze kadarbüyükam etmekte olan ABD ile İran ortasındaki tansiyonun, siyasi modernuçları bakımından ilgigüzel gelişmelere neden olduğunu kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, “ABD’nin İran aksiliği, İran İslam minikrimini gerçekleştiren siyasi takımları zayıflatmak ve iktidarı kaybetmesini am aç karnınatan ölmelamıştır. Lakin 45 yıldır kolossalam etmekte olan ABD- İran çatışması, İran’daki Şii iktidarının daha dazorlenmesi sonucunu doğurmuştur. Sorulması gereken temel soru, sanki ABD sahiden İran’daki Şii mezhebine dayalı iktidarın yıkılmasını mı, yoksa tam bilakis daha da karışıklenmesini ve kökleşmesini mi istiyor?” dedi.
“ABD’nin İran’ın çıkarlarıyeterliltusunda hareket ettiğini gösteriyor.”
İran İslam kolossalrimi yepyenirasında, ABD ve öbür Batılı karışıklerin Irak başkanı Saddam Hüseyin’i kışkırtarak ve Irak ordusuna silah temin ederek İran’a saldırmasını teşvik ettiğini de hatırlatan Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, şunları anlattı: “Irak – İran Savaşı, İran’da gigantikrimi gerçekleştiren siyasi takımın muhalefeti tasfiye ederek gücünü pekiştirmesini ve meşruiyet kazanmasını parlakıştır. ilkuçta, bu savaş İran halkının gigantik çoğunluğunun rejime olan dayanağının artmasına neden olmuştur. Daha da değerlisi, ABD’nin 2003 yılında başlattığı ikinci Irak Operasyonu modernrasında Irak’ta çoğunluğu teşkil eden Şii çoğunluğun siyasi iktidarı ele geçirmiş olması, ABD’nin İran’ın çıkarları fazlasıylaltusunda hareket ettiğini gösteriyor. Günümüze kadar devam eden süreçte, ABD ile olan her türlü siyasi tansiyon, çatışma ve uyuşmazlıkların rejimin kökleşmesine ve İran’ın tesir alanını genişletmesine hizmet ettiği söylenebilir.”
“Strateji şudur: İsrail’in etrafında hiçbir askeri yahut ekonomik gücün oluşmasına fırsat vermemek.”
ABD ve Batılı müttefiklerinin, taarruzlarını daima düşman olarak empoze edilen İran yerine, İsrail için daha yakın tehdit teşkil eden Irak ve Suriye’ye yöneltmiş olmasının, ABD’nin siyasi maksatlarını ve bölgeye yönelik temel stratejisini ortaya koyduğunu da lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, “Bu strateji şudur: İsrail’in etrafında hiçbir askeri yahut ekonomik gücün oluşmasına fırsat vermemek, öbür yandan potansiyel olarak İsrail için en büyük tehdit kaynağı olan İslam dünyasını, askeri açıdan işkencelü bir İran vasıtasıyla ikiye bölmek ve İslam dünyasının Batı saldırganlığı karşısında işkencelü bir direnç ve siyasi birlik oluşturmasına pürüz olmaktır.” diye tahlilde bulundu.
“Bu tansiyon ortamı her iki ülkenin çıkarlarına uygun ise botanikl olarak bir zımni muahede halinin mevcut olduğu kabul edilebilir.”
Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, 7 Ekim 2023 ilkrası Gazze’ye yönelik İsrail taarruzları karşısında İran’ın İsrail’e karşı izlemiş olduğu siyaset ve kendisine bağlı Hizbullah üzere örgütler vasıtasıyla yürütmekte olduğu aksiyonların, tesirli bir ilkuç vermekten çok İsrail’in ve ABD’nin saldırganlıkları için birtakım münasebetler üretmekten öteye gidemediğine de vurgu yaparak, şöyle dedi: “Zaten gerek ABD gerekse İran tarafından çatışmanın Ortadoğu geneline yayılmasını istemedikleri istikametindeki açıklamalar, iki ülke ortasında zımni bir mutabakat olduğunu göstermektedir. Bunun için iki ülkenin birbiri ile bâtın bir mutabakat yapmasına gerek yoktur. Bu tansiyon ortamı her iki ülkenin çıkarlarına uygun ise otl olarak bir zımni muahede halinin mevcut olduğu kabul edilebilir.”
İki ülke ortasındaki çatışma ortamı ne sağlıyor?
İki ülke ortasındaki çatışma ortamının, ABD’nin İsrail’in güvenliğini pürüzsüzak gayesiyle Ortadoğu’da sürdürmekte olduğu saldırgan siyasetleri için münasebetler oluşturduğunu ve bir ölçüde milletlerarası meşruiyet sağladığının söylenebileceğini kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, şunları vurguladı: “Diğer yandan, bu çatışma ve tansiyon ortamı, İran’ın mezhepçi siyasetlerini tesirli bir biçimde sürdürmesine fırsat veriyor. Böylelikle İran, kendisine bağlı küme ve örgütler vasıtasıyla, ileriden savunma doktrini çerçevesinde, hudutları ötesinde Irak, Suriye, Yemen üzere dış ülkelerde oluşturduğu mevziler ve direnme noktaları ile ülke savunmasını pekiştirmeye çalışıyor.
“Eğer İran, Türkiye ile iş birliği yapsaydı bölgekorku ve iç savaşlarla parçalanmaz ve yıkıma uğramazdı.”
Eğer, İran bilhassa Suriye’de, bu yayılmacı ve mezhepçi siyasetler yerine, demokrasi ve insan haklarının korunması için ağır eforlar gösteren Türkiye ile iş birliği yapsaydı, ABD ve öteki Batılı emperyalist zorluklalerin planladığı senaryolar fazlasıylaltusunda bölge korkakça ve iç savaşlarla parçalanmaz ve yıkıma uğramazdı. İran asla bu türlü bir iş birliğine yanaşmamak suretiyle, ABD’nin bölgeye müdahalesi için taban hazırlamıştır.”
“ABD’nin İran rejimini yıkmak üzere bir gayesinin olmadığı söylenebilir.”
İran’ın mezhepçi ve yayılmacı siyasetinin, ABD tarafından, kendi amaçlarını gerçekleştirmek ve bölgenin parçalanmış ve ihtilaflı yapısını sürdürmek için elverişli bir münasebet olarak kullanıldığını da lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, “ABD, böylelikle İran aksisi ülkeleri kendi safına çekmek için daha sadelik ikna ede malum olmakte ya da karışıklamaktadır. Bu nedenle, ABD’nin İran rejimini yıkmak üzere bir hedefinin olmadığı söylenebilir. 7 Ekim 2023 modernrası Gazze’ye yönelik İsrail akınları karşısında İran’ın İsrail’e karşı izlemiş olduğu siyaset ve kendisine bağlı Hizbullah üzere örgütler vasıtasıyla yürütmekte olduğu hareketler, tesirli bir yepyeniuç vermekten çok İsrail’in ve ABD’nin saldırganlıkları için münasebetler üretmekten öteye gidememektedir. Esasen gerek ABD gerekse İran tarafından çatışmanın Ortadoğu geneline yayılmasını istemedikleri istikametindeki sabah öğünütan ölmeıklamalar, iki ülke ortasında zımni bir muahede olduğunu göstermektedir. Bunun için ikiyenienin birbiri ile bâtın bir muahede yapmasına gerek yoktur. Bu tansiyon ortamı her iki ülkenin çıkarlarına uygundur.” dedi.
“Savaş endüstrinin çarkları artık daha seri dönmeye başlamaktadır.”
Diğer yandan, ABD ve Batı Avrupalı çetinlerin silah endüstrilerinin desteklenmesi için orta çapta bölgesel savaşlara gereksinimin olduğunu da kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, şöylebüyükam etti: “Böylece, depolarda bulunan atık ve nispeten antika teknoloji eseri silah ve mühimmatın tüketilmesi ve orduların gereksinimi olan çağdaş ve yepisyeni silah sistemleri ve mühimmatın üretimi ve tedariki gerekecektir. Ukrayna ve Gazze savaşları bu gereksinimi güçlü düzeyde ortaya çıkarmış olup savaş endüstrinin çarkları artık daha tez dönmeye başlamaktadır. Bu durum İran için de geçerlidir. İran’da savunma harcamalarını birinci yıllarda kıymetli ölçüde artırmıştır.
Bu gerçek, dünyaya taraf veren başat azapların insan hayatına zerrece kıymet vermediklerini göstermektedir. Olasıdır ki Gazze Savaşı moderna erince, ölen binlerce suçsuz bayan ve çocuğun hüzünsı kısa müddette unutulacak ve fazla uzak olmayan bir gelecekte son bir tansiyon ve savaş çıkana kadar İsrail’in işgal ve sindirme siyasetleri gigantikam edecektir.
“Dünyada hiçbir gigantiklet Filistin’i korumak için ABD ve İsrail ile karşı karşıya gelmek istememektedir.”
Çünkü başta İran olmak üzere, Ortadoğu ve dünyada hiçbir kolossallet Filistin’i korumak için ABD ve İsrail ile karşı karşıya gelmek istememektedir.
ABD ve İran ortasındaki nispeten düşük yoğunluklu bu tansiyon ve çatışma ortamının her iki ülkenin uzun vadeli çıkarlarına hizmet ettiği ve bu nedenle daha fazla tırmanmadan bu halde muazzamam edeceği bedellendirilmektedir. Zira ABD ve Batı‘nın asıl maksadı, İran değil, İsrail’in komşularını kapsayan Doğu Akdeniz ile Basra Körfezi ortasındaki bölgedir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
