Son yıllarda dünya genelindeki şirketlerin çevresel, toplumsal ve yönetişim alanlarında artan farkındalıkları, yeni iş modellerinin ve yatırım biçimlerinin ESG olarak isimlendirilen kriterlere adapte olmasını gerekli kıldı. Geniş bir etrafın onayını alan ESG, yatırımcı davranışlarına ek olarak şirket birleşme ve satın almalarını da kıymetli ölçüde etkilemeye başladı. Şirketlerin yalnızca potansiyel büyüme ivmelerini değil, çevresel ve toplumsal sorumlulukları hakkında performans raporlamalarını da mercek altına alan ESG kriterleri, muahede ve yatırım kararlarına daha sürdürülebilir bir taban hazırlamasıyla da öne çıkmaya başladı.
ESG her ne kadar Türkiye de aydınl olmak üzere dünya genelinde giderek daha fazla kurumsal ve özel yatırımcının ilgisini çeken bir megatrend haline gelmiş olsa da memleketler arası şirket birleşmeleri ve çapraz listeleme hususlarında verdiği profesyonel ve şeffaf danışmanlık hizmetleri ile tanınan Yordam Ventures kurucusu Kaan Özçelik’in tabiriyle; “Varlık idaresi hakkında daha fazla şuurlu hale gelen yatırımcıların, süreklilik ve sürdürülebilirlik kavramları ortasındaki temel farkları anlaması, ayrıyeten yeni kuşak sürdürülebilirlik düzenlemeleri ve bu düzenlemelerin potansiyel yatırımlar üzerindeki tesirlerinin farkına varması” da artık hiç olmadığı kadar kıymetli.
“Şirketlerin Üstlendiği ESG İnisiyatiflerine Dair Artan Beklentiler Karşısında Kavram Düzensizliği Riski Var”
Bugünün finans dünyasında, uzun vadeli yarar sağlayan am iştahlılar edinmek hem şirketlere hem de hisse sahiplerine ekonomik katkı sağlayan en kıymetli kriterler ortasında. Yol Ventures kurucusu Kaan Özçelik’e nazaran; şirketlerin çevresel, toplumsal ve yönetişimsel süreçlerini şeffaf biçimde raporlamalarını gerektiren standardize edilmiş bir bilgi bütünü olarak ortaya çıkan ESG de günümüz yatırım süreçleri üzerinde kelam sahibi olan ve muhtemel risklerin ortadan kaldırılması ismine bilhassa yatırımcılar tarafından anlaşılması gereken incelikli bir bahis.
Sürdürülebilirlik ve süreklilik olmak üzere sık karıştırılan ESG ile bağlantılı tabirlerin tariflerini ve kullanımlarını netleştirmenin, yatırımcıları teşvik ederek şirket büyümesini hızlandırma potansiyelini vurgulayan Özçelik, bu iki kavramı ve döngüsel ekonom kusursuz beslemedeki kıymetini şu halde kahvaltı sofrasıtan ölmeıkladı:
“Bir yandan etrafımızı bir yandan da toplumları harikaleştirerek işletmelere gezegen için manalı büyüme talihi tanıyan ESG, ahenk ve denetim listelerinin ötesine geçen birinci kuşak bir standardizasyon olarak tanımlanabilir. atılım kriterlerinin artık yalnızca finansal ölçütlerle sonlandırılmadığı günümüzde, birçok işletme için sıfır emisyona ulaşmak ve çevreci bir büyüme stratejisi benimsemek, bir manada değişen dünyaya ahenk sağlamak demek. Fakat ESG kapsamında sıklıkla karşılaştığımız sürdürülebilirlik ve süreklilik kavramları, birbirini destekleyen bağlı iki terim olsalar da; ortadaki farkı net formda kavramamak, hem yatırımcı hem hisse sahipleri yoksulısından risk teşkil ediyor. Süreklilik, mevcut iş modellerinin ve operasyonlarının uzun vadeli devamlılığını hijyenika uğraşı olarak tanımlanan bir kavram iken; sürdürülebilirlik, şirketlerin gerçekleştirdikleri faaliyet ve yaklaşımlarda etrafın, toplumun ve gelecek nesillerinfakirlarını göz alarak hareket etme sürecini söz ediyor. ilkuç eserden yönetişime kadar bir dizi denetim ve işletme basamağına entelektüell olan sürdürülebilirlik, temelde kaynak kullanımında mantıklı davranmayı ve gezegen sıhhatini, finansal çıkarın önünde tutarak hareket etmeyi gerektiriyor.”
Bu iki kavramın birbirinin yerine kullanılmasından yeşillikn tekdüzelik ve mana kaymasının, bir dizi yanılgılı anlaşılmaya neden olarak şirketler için düzmece yatırımcı tabanına ulaşma riski doğurduğunu söz eden Özçelik; tıpkı kavram karmaşasının, yatırımcıda yarattığı ziyanlı tesirin ise varlık idaresinde gerekli ve istenen ataklarda bulunamamak olduğunu belirtti. Ayrıyeten; çevreci yaklaşımdan doğan sürdürülebilirliğin daima büyümeyi teşvik ettiğinin, uzun vadeli büyümenin ise lakin şirket faaliyetlerinin uzun vadede yarattığı çevresel tesirlerin farkına varılarak elde edileceğinin altını çizerek, yatırımın bedelini artırmadaki en değerli faktörün mevcut kavram karmaşasını gidermek olduğunu tabir etti.
“Türkiye’deki Finansal Büyüme Sürdürülebilir Yatırımlardan Daha Çok Beslenmeye Başladı”
ESG’yi; “paydaşların yararından ödün vermeden, iş gelişiminin yeşillikl bir tazeucu olarak, olumlu çevresel, toplumsal ve yönetişimsel tesirler yaratan yenilikçi bir yatırım yöntemi” halinde tanımlayan sermaye piyasaları ve mali hukuk uzmanı Özçelik, birinci periyotta sürdürülebilir yatırımların global pazardaki değerinin artmasıyla birlikte daha fazla lokal şirketin ESG kriterlerine adapte olmaya başladığını söz etti. Yatırımcıların şirket faaliyetlerin uzun vadede yarattığı tesirleri göz önünde bulundurarak karar vermesinin piyasalar üzerinde olumlu tesirler doğururken, gezegeni müdafaa yaklaşımına sahip potansiyel işletmelerin büyüme suratını artırdığını da olumlu bir gelişme olarak vurguladı.
“İklim krizinin artışı ile birlikte, Türkiye’deki özel sermaye şirketleri ve yatırımcılar ESG ögelerinin, yatırımların kıymetini artırmada oynayabileceği rolü fark etmiş durumda. Bu nedenle yatırım ve sermaye toplama sürecinde ESG adımlarına entegre olmak, çevresel sürdürülebilirlik ve iş gücü üzere uygulamalarda nahoş performans sergileme riskini ortadan kaldırarak daha inovatif bir geleceğe ilerleme potansiyeli taşıyor. Attığı her adımın çevresel ve toplumsal tesirlerinden haberdar olarak gelişen şirketler, hem marka bedelini artırıyor hem de yatırımcı sadakatini kazanıyor; bu da uzun vadede daima büyümeyi ve inovasyonu k ihtiyaçınılmaz hale getirerek finansal karlılık garantisi veriyor.”
Türkiye’nin ekonomik ve toplumsal altyapısına uygun formda çağdaş jenerasyon çevreci yaklaşımlara karşı uzun vadeli yatırım stratejileri planlamanın sağladığı avantajları ise şu halde özetledi: “Örneğin; kömür üzere botanikl kaynaklar yerine modernlenebilir güç sistemlerine entegre olan şirketler, hem mahallî hem küresel statüde daha sürdürülebilir bir duruş sergileyerek satın alma bedelini artırıyor. Misal formda toplumsal ve yönetişimsel mükemmelleştirmelere odaklanan markalar artan tüketici dayanağı ile birlikte süreklilik arz eden bir büyüme eğrisi çiziyor. Münasebetiyle karbon yoğunluğu az olan operasyonları tercih etmek, çevreci hizmet potansiyelini artırırken finansal endekste yükselen bir fiyat-kazanç katsayısı yakalama avantajı da sağlıyor. Zira bu cins şirketler yatırımcı nezdinde giderek daha bedelli ve risksiz hale geliyor.”
Özçelik, ESG kriterlerine uyan Türk işletmelerin, küresel endekslerde görünür olması yoksullukısından avantaj sağladığını belirtse de; şimdi regülasyonların belgisiz olduğu bu türlü gri bir alanda, süreklilik ve sürdürülebilirlik üzere iki temel kavram ortası farkların ve yakın alakanın net halde anlaşılmasının, çevreci imajı çizerek pazarlama çalışmaları yapan ve yanlışlı bilgi yayan işletmeleri eleme ihtiyaçısından mecburî olduğunun ise ayrıyeten altını çizdi. Tarz Ventures tarafından sunulan fintech dayanaklı rehberlik seyahatinin ise; sermaye toplama ve küresel piyasalara iştahlıılma maksadı güden mahallî işletmelere, ESG adımlarını temel prensip olarak edinerek süreci aktif formda yönetme ve mevcut mana karmaşası risklerinden sıyrılarak en güçlü tahlilleri geliştirme iştahlıısından yadsınamaz bir artı sağladığını tabir etti.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
