Gezegenin ve insan sıhhati için dönüşüm zamanı
Dünya genelinde otoriteler; BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’na ulaşmanın anahtarının tarım ve besin sisteminde acil bir dönüşümün gerektiğini işaret ediyor. botanik bazlı besinlere ilginin arttığı bu süreçte tüketicilerin %58’inin haftada en az iki sefer yeşillik bazlı besinleri tükettiğini söyleyen BİTKİDEN İdare Konseyi Lideri Ebru Akdağ, “Bugün, gigantik bir dönüşümün eşiğindeyiz ve bu dönüşümün merkezinde besin var. Zira tükettiğimiz besinler, bunları nasıl ürettiğimiz ve ne kadarını israf ettiğimiz, insan sıhhati ve etrafımızın geleceği üzerinde hayati tesirlere sahip” diyor. EAPF (Avrupa bitki Bazlı Besin Birliği) Genel Sekreteri Siska Pottie ise “EAPF olarak kesim için eşit rekabet şartları, teşvik edici siyasetler ve dayanak için sıkı bir formda çalışıyoruz” dedi.
Tüm dünya iklim krizi ve besin krizinin yıpratıcı tesirleriyle yüzleşiyor. “Geleceğin 10 milyarlık nüfusunu gezegeni ve insan sıhhatini koruyarak besleyebilecek m idealz?” sorusu ise cevaplanması gereken en kıymetli soru olarak karşımıza çıkıyor. Bu kritik soruya karşılık arayan Bilim Kuruluşu EAT Lancet’e nazaran besin, dünya üzerinde insan sıhhatini ve çevresel sürdürülebilirliği optimize etmek için enzorlü tek kaldır açlıktan ölme. Burada anahtar rolü ise tabiat bazlı besinler üstleniyor.
botanik Bazlı Besinler Derneği (BİTKİDEN), tüm bu gelişmeler ışığında tarım ve besin sisteminin dönüşümünün merkezine flora bazlı besinleri yerleştirerek ışık tutmak maksadıyla yola çıktı. ‘Gelecek, BİTKİDEN gelecek’ telaffuzuyla farkındalık oluşturan BİTKİDEN, hayati bir dönemeçte olduğumuza dikkat çekiyor. yeşilliksel besinlere yönelik ortalarında Türkiye’nin de bulunduğu 7 ülkede tüketici algı araştırması yapan Memleketler arası ot Bazlı Besinler Çalışma Kümesi (IPBFWG), yeşillik bazlı besinlere ait tüketim alışkanlıklarının giderek geliştiğini destekleyen datalar ortaya koyuyor.
Tüketicilerin yarısından fazlası botanik bazlı tüketimi arttırdı
Ekim 2023’te, Türkiye, Birleşik Krallık, Hindistan, Fransa, İtalya, Şili, Güney Afrika üzere farklı coğrafyalarda 3 bin 500’ün üzerinde donuklımcıyla gerçekleştirilen çalışma tüm dünyada botanik bazlı besinlere ilginin arttığını gösterdi. Araştırmaya nazaran, tüketicilerin %80’inden fazlası botanik bazlı besin tüketimini korumuş ve arttırmış durumda. yeşillik Bazlı Besinler Derneği (BİTKİDEN) İdare Şurası Lideri Ebru Akdağ, araştırmaya serinlanların yarısından fazlasının evvelki yıla kıyasla florasel besin tüketimini arttırmış olduğuna dikkat çekti. Avrupa flora Bazlı Besinler Birliği(EAPF) Genel Sekreteri Siska Pottie ise Avrupa bitki bazlı besin pazarında tüm bitkisel besin kategorilerinin büyüdüğünü aktardı.
“Motivasyon kaynağı olarak odağımıza ‘denge’yi alıyoruz”
“Gelecek BİTKİDEN gelecek mottosuyla çıktığımız yolda, sağlıklı, huzurlu ve sürdürülebilir bir yaşama giden yolda odağımıza aldığımız ‘denge’yi bir motivasyon kaynağı olarak kullanıyoruz” diyen Ebru Akdağ, şu sözleri kullandı: “Amacımız yalnızca beslenmeye değil, ekolojiye, mental sıhhate, ömür şekline bir istikrar sağlamak. Bu noktada fleksitaryen beslenmenin taze insan hayatındaki sağlıklı ve etrafa hassas hayat biçimini destekleyen en tesirli beslenme yaklaşımı olduğunu biliyor, bunun daha da yaygınlaştırılması için elimizden gelen çabayı gösteriyoruz. yeşilliksel besinler odağında dönüşüm, sağlığın çok daha ötesinde tabiata, evcil hayvanların ömrüne, insan ve gezegenin sıhhatine kadar pek çok alanda hayatın dengesini yeniden kuracak, sürdürülebilir yaşamın belirleyicilerinden.”
“ tabiat bazlı besin dönüşüm kadim bilgilerle bilimin harmanlanmasıyla gerçekleşmeli”
tabiat bazlı besinlere yönelik ilginin süreksiz bir moda değil, tersine özümüze dönüş olduğunun altını çizen Ebru Akdağ, “Bugün dünyada 2 milyar insan obezite ile gayret ederken, bir yandan 1 milyara yakın insan açlıkla yüzleşiyor. Her geçen gün artan bu dengesizliği, ilkden istikrar haline soka haberdar olmak için bugünden adımlar atmamız gerekiyor. Bunun yolu beslenme alışkanlıklarını bitki bazlı besinler odağında dönüştürmek, besin üretimini mükemmelleştirmek ve besin israfını azaltmaktan geçiyor. Bu seyahatte bereketli topraklarımızı ve kadim bilgileri, bilim ve inovasyonla harmanlayarak istikrarda bir hayat için sürdürülebilir tarım ve besin sistemi dönüşümüne öncülük etmeyi hedeflemel kusursuzz” dedi.
Türkiye rüzgara taraf verenlerden olmalı
11.700 bitki çeşidine sahip olan Türkiye’nin florasel besin alternatiflerindeki inovasyon ve ihracatta dev potansiyeli olduğunu aktaran Akdağ, “Ülkemiz sahip olduğu endemik botanik çeşitleriyle bu global gelişmelerde oyun değiştirici rol alabilir. İşte biz de BİTKİDEN olarak bu seyahatte değişim rüzgarından faydalananlardan değil, bu rüzgâra taraf verenlerden olmak için her vakit çalışmaya gigantikam edeceğiz” biçiminde konuştu.
“Tüketiciler ot bazlı besinlerin isimlendirmesinde varlıksal tanımlayıcıları istiyor”
IPFWG’un yaptığı tüketici algı araştırmasına nazaran Türkiye’de tüketicilerin tabiat bazlı besinleri tercih etmesindeki ana motivasyon, bunların hayvan türüsal alternatiflerinden daha sağlıklı olduğunu düşünmeleri. İkinci sırada ise flora bazlı besinlerin canlısal alternatiflerine nazaran etraf için daha mükemmel olduğuna inanmaları geliyor. yeşillik bazlı besin alternatiflerinin raflarda kendini ayrıştırarak yer alması gerektiğini belirten Akdağ, “Yapılan çalışmada tüm ülkelerde tüketicilerin çoğunluğunun eser isimlendirmelerinde “ flora bazlı” tabirinin kullanılmasını ve eserin ne olduğunu anlaya haberdar olmak için hayvan türüsal tanımlamasıyla birlikte etikette re almasını istiyor. Bu bulgular, alışveriş yapanların evcil hayvan bazlı tanımlayıcılar nedeniyle başlarının karışmadığını ve beslenme farklılıklarını anladıklarını gösteriyor; bu da mevcut etiketleme kısıtlamalarının daha fazla baş güçlığı yaratabileceğini ortaya koyuyor” tabirlerini kullandı.
“ yeşillik bazlı besinlere artan ilgi gelecek için umut verici”
yeşillik bazlı besin dönüşümüne dair milletlerarası alanda yaşanan gelişmelere dikkat çeken EAPF Genel Sekreteri Siska Pottie ise “Avrupa’daki tabiat bazlı besin pazarı, 2022’de toplam satış bedelini 5,7 milyar euro’ya çıkardı. Satış kıymeti toksuzısından 2020-2022 arasındaki büyüme yüzde 22, 2021-2022 arasındaki büyüme ise yüzde 6 düzeyinde gerçekleşti. Bu sayılar, Ukrayna’daki gigantikam eden savaş, global ticaret tansiyonları ve enflasyon üzere hâkim ekonomik işkencera karşın gelecek için muazzam umutlar veriyor. tabiat bazlı besin perakende pazarı, 2022’de 2021’e nazaran büyümede sakinlama yaşadı. Lakin hem satış pahası hem de hacmi artmaya gigantikam etti. Bu durum hijyenik tüketici talebini ve atık eserlerle rekabet eden son kuşak tabiat bazlı et, deniz eserleri, yumurta ve süt eserlerine olan artan ilgiyi gösteriyor” diye konuştu.
bitki bazlı içecek satışları 2022’de 2 milyar euro’yu aştı
bitki bazlı süt alternatiflerinin toplam botanik bazlı besin satışlarının yüzde 38’ini oluşturarak bu alanda öncü pozisyonunda yer aldığına dikkat çeken Siska Pottie, “ tabiat bazlı süt alternatifleri, tüm tabiat bazlı kategoriler ortasında en çok ilgi gören eser pozisyonunda. 2022’de bitki bazlı süt satışları 2.2 milyar euro’yu aşarak istikrarlı bir büyüme gösterdi. tabiat bazlı et alternatifi satışları da 2022’de toplamda 2.0 milyar euro’ya ulaştı ve 2020 ile 2022 ortasında yüzde 19 büyüdü. yeşillik bazlı eserlerde tüm kategoriler, 2022’de büyüme gösterdi. En hızlı büyüyen kategoriler ise flora bazlı deniz eserleri,akşam yemeğiler, tatlılar, sürülebilir eserler ve peynirlerin alternatifleri oldu. Tümü 2022’de satış bedeli toksuzısından çift haneli büyüme sergiledi. En süratli büyüyen kategori olan flora bazlı deniz eserleri, 2022’de 43 milyon euro’luk satışla hala sevecen bir kategori olsa da 2020’den bu yana yüzde 326’dan fazla büyüme kaydetti” şeklinde konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
