İstanbul Atlas Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Bölümü’nden Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, ruhsal dayanak almanın kimi vakit zayıflık, başarısız sonuç ya da makûs sonuç olarak değerlendirilebildiğini, ruhsal sıhhat okur yazarlığının artmasıyla birlikte bu önyargıların azaldığını söyledi.
İstanbul Atlas Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Bölümü’nden Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, 10 Mayıs Psikologlar Günü münasebetiyle yaptığı açıklamada ruh sıhhatinin korunmasında psikologların rolüne ait değerlendirmede bulundu.
Psikologlar, baş etme hünerlerini geliştirmeye yardımcı olurlar
Psikologların ruh sıhhati hizmeti sunan en kıymetli meslek kümelerinden biri olduğunu belirten Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, “Psikologlar, bireylerin baş etmekte işkencelandığı ömür olaylarında ya da mana arayışlarında süreçlerine eşlik eden profesyonellerdir. Bireylerin baş etme marifetlerini geliştirmeleri ve kendi mana dünyalarını inşa etmelerini kolaylaştırmak için yargısız ve destekleyici bir tavırla psikoterapi süreçlerini yürütürler. Bu süreçte birey ismine karar vermeyen ya da bireyin kararlarına müdahale etmeyen psikologların temel maksadı bireyin, terapiye yahut terapiste bağımlı olmadan, karşılaştığı meselelerin cinsinden bağımsız olarak olay ya da durumlar karşısında dahazorlü ve bağımsız hissedebilmesi ve daha tahlil odaklı olabilmesidir” diye konuştu.
Psikoterapi süreci herkes için farklılık gösterir
Psikoterapi sürecinin herkes için farklı ve kendine has olduğunu kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, bu sürecin bir seyahate benzediğini belirterek şunları söyledi: “Bu süreci şu metaforla toksuzıklamak daha da somutlaşmasına yardımcı olacaktır. Psikoterapi sürecini iki kent ortasında yapılacak bir seyahat olarak ele aldığımızda, seyahat yapılan aracın sürücü koltuğunda danışan (psikoterapiye müracaat yapan birey), kopilot koltuğunda ise psikolog (terapist)bitkiurmaktadır. Her ne kadar iki kent ortasındaki uzaklık kilometre olarak bilinse de her seyahatte varılmak istenen kente ulaşma müddeti birçok faktöre bağlı olarak nasıl değişiyorsa her bir danışanın terapi mühleti de kendine hastır.
Terapist danışan yerine kararlar almaz
Terapist yol boyunca var olan dinlenme tesislerine, akaryakıt istasyonlarına, yolların özelliklerine ya da alternatif yollara hâkim olmakla birlikte danışanın bu hususlarla ilgili seçimlerine müdahale etmez, onun yerine kararlar almaz. Danışanın bu bahislerle ilgili yaptığı seçimler ve karar alma süreçlerini müşahedeler. Bu süreçler birlikte sorgulanarak kişinin kendi zihinsel süreçlerine dair farkındalığının artırılması ve fonksiyonel halde yepyeniden yapılandırılması hedeflenir. Bu sayede kişinin karar alma ve sorun çözme kapasitesi süreç içinde artar.”
Etiketlenme tasası oluşabiliyor
Psikolojik dayanak almanın kimi vakit kimileri tarafından zayıflık, ziyanlı sonuç ya da atılımsızlık olarak değerlendirilebildiğini kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, “Günümüzde giderek değişmekle birlikte birden fazla kişi için ruhsal dayanak aldığınıkonuşmak utanç kaynağı olabilmektedir. Bireyler, ‘deli’ damgasıakşam yemeğiten tarihisi kadar kaygılanmasa da ruhsal dayanak almayı zayıflık, ziyanlı sonuç ya da ilerlemesızlık olarak nitelendire kavramaktedir” dedi.
Ruhsal sıhhat okur müellifliği arttıkça bakış fakirısı değişiyor
Ruhsal sıhhat okur yazarlığının artmasıyla bir arada bireylerin yalnızca doktor yönlendirmesi olmadan da psikoloğa başvurabildiğini söz eden Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, “Psikolojik takviye alma kelam konusu olduğunda toplumumuzda yetişkin bilinen gerçek dışılardan bir tanesi de yalnızca depresyon, tasa bozukluğu üzere klinik bir durum kelam konusu olduğunda ve doktor yönlendirirse psikoloğa gidilmesi gerektiği istikametindeki inanıştır. Bir tabip tarafından gerekli görülmesi, bireylerin müracaat yapmalarını ekseriyetle hızlandırmakla birlikte ruhsal sıhhat okur yazarlığının ağır sakin da olsa giderek yükselmesiyle bireyler artık doktor yönlendirmesi olmadan da bu çeşit müracaatlar için uzman arayışına gire farkında olmaktedir” diye konuştu.
İki haftadan uzun süren şikayetlerde psikoloğa başvurulmalı
Ruh sıhhati ile ilgili şikayetlerin iki haftadan uzun sürmesi halinde uzman bir psikoloğa başvurulması gerektiğini söyleyen Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, “Depresyon, travma tazerası gerilim bozukluğu, telaş bozuklukları üzere klinik tabloların yanı sıra bu tabloları düşündürecek uyku meseleleri, iştahta dikkat çeken bir artış ya da azalma ve buna bağlı olarak kiloda artış ya da azalma, bunalmışlık hali, her şeyin yük gelmesi, kişinin hiçbir şey yapmak istememesi, keyif alamama, sık sık ağlamaklı hissetme, huzursuzluk ve her an hoşgörüsüz bir şey oluverecekmiş üzere hissetme üzere durumlar ruhsal dayanak için en sık müracaat sebepleri ortasında yer almaktadır. Vakit zaman bireylerin bu türlü hissetmesi olağan olmakla birlikte bu durumların iki haftadan uzun sürmesi ve kişinin günlük hayat kalitesini düşürmesi kelam konusu olduğunda alanında uzman bir psikoloğa başvurulmalıdır” tavsiyesinde bulundu.
Kronik hastalıkların tedavi süreçlerinde takviye önemli
Psikolojik dayanağın kronik ağrılar, kanser ve ömür uzunluğu gigantikam eden kronik hastalıkların yönetilmesi sürecinde değerli bir yeri olduğunu belirten Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, “Daha az bilinen bir durum olmakla birlikte migren, fibromiyalji ve miyofasial ağrı sendromları üzere kronik ağrı sorunları, kanser, kronik böbrek yetmezliği, yüksek tansiyon üzere kronik hastalık yaşayan bireylerin hastalığa ahenk süreçlerinin sağlıklı idaresinde ruhsal dayanak değerli bir yeryakalamaktadır. Zira bu hastalıkların nedenleri ortasında ruhsal çetinlanmalar olabildiği üzere tedavi sürecine ahenk sağlanmasında ve kişinin fonksiyonelliğinin yükseltilmesinde de ruhsal takviye değerli rol oynar” dedi.
Günlük ömürde karşılaşılan meselelerle üstüne gitmek için dayanak alınabilir
İletişim meseleleri ve cinsel problemler başta olmak üzere ilişkisel problemler yaşayanların da ruhsal takviye alabileceğini belirten Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, “İş gerilimini yönetememe üzere durumların yanı sıra günlük hayatın akışı içinde rastgele bir hususta belirsizlik yaşayan, karar almakta güçlanan, gerilimini fonksiyonel biçimde yönetemeyen herkes ruhsal takviye almak için başvurabilir. Tüm bunların yanı sıra etkin rastgele bir sorun tanımlamasa da hayat kalitesini yükseltmek, kendi iç dünyasını daha yakından tanıyarak kendi manalarını inşa etmek isteyen herkes psikoloğa başvurabilir” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
