O denli ki çocukluk devrinde tüm kanserlerin yaklaşık yüzde 35’ini lösemi oluşturuyor. Acıbadem Ataşehir Hastanesi Çocuk Hematolojisi ve Onkolojisi Uzmanı Doç. Dr. Sema Aylan Gelen “Ülkemizde her yıl 1200- 1500 çocuğa lösemi tanısı konulmakla birlikte, bildirilmeyen hadiseler da göz önüne alındığında, yaklaşık olarak yılda 2000 çocuğa çağdaş teşhis konulduğu varsayım edilmektedir.yeni yıllarda tedavilerdeki atılımlere karşın lösemi sıklığında artış olması, bu hastalığın yalnızca genetik etkilenme modernucu değil, çevresel etmenlere de bağlı olabileceğini destekliyor” diyor. Lösemi tedavi edilmediğinde ölümcül bir hastalık olmasına rağmen, bilimsel gelişmeler ışığında, uygulanan aktüel tedavi protokolleriyle tam mükemmelleşmenin sağlanabildiği bir hastalık haline geldiğini, tedavide aktif modernuç alınmasında ise erken teşhisin kilit rol oynadığını vurgulayan Doç. Dr. Sema Aylan Gelen, lösemi hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı, kıymetli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
Bebeklik periyodunda çok izolasyona dikkat!
Annelerinküçüklik periyodunda enfeksiyonlara karşı çok müdafaacı olmaması ve irilerini ‘hasta olur’korkusiyle cam bir fanus içerisinde büyütmemesi gerektiğini belirten Doç. Dr. Sema Aylan Gelen “Bebeklik periyodunda enfeksiyonlardan korunma am yoksullı güçlü izolasyona bağlı olarak enfeksiyonların geç çocukluk devrinde geçirilmesi, bağışıklık sisteminin olağandışı cevap vermesine yol toksuzabilir. Bu durumun da lösemi riskini arttırabildiği düşünülmektedir” diyor.
Erken teşhis dev değere sahip!
Lösemi teşhisinde gecikme olması tedavi sürecinde işkencera ve hayati risklere sebep olabiliyor. Lösemi ekseriyetle ani başlayan belirtiler ile ortaya çıksa da bir kısmı sinsi ve gecikmeli ilerliyor, aylar süren seyir izleyebiliyor. Doç. Dr. Sema Aylan Gelen, birtakım belirtilerin yalnızca lösemi hastalığına özgü belirti olmamakla birlikte, tabibe kesinlikle başvurulması gereken uyarıcı işaretleri olduğunu belirterek, erken teşhisin tedavide kritik değere sahip olduğunu vurguluyor.
Bu belirtilerde vakit kaybetmeyin!
Çocuk Hematolojisi ve Onkolojisi Uzmanı Doç. Dr. Sema Aylan Gelen lösemiye işaret edebilen kimi belirtilerin ebeveynlerce çoktemiz gözlemlenmesi ve doktora danışılması gerektiğini vurgulayarak bu belirtileri “Kemik ağrısı ve eklem ağrısı, uzamış ve verilen tedavilere karşılık vermeyen inatçısıcak, halsizlik, süratlice yorulma, çarpıntı, solukluk, ciltte kırmızı beneklenmeler, bedende artan morluklar, olağandışı ve/veya durdurulamayan kanama (burun, diş eti kanamaları yahut kız hastalarda her zamankinden farklı güçlü ve uzamış adet kanamaları), lenf bezlerinde şişme” halinde sıralıyor.
Kemik ağrısına dikkat!
Erişkinlerden farklı olarak, sağlıklı olan bir çocuğun yorulmaya yahut yetişkin hareketli olmasına bağlı olarak; bacak ağrısı, bel ağrısı yahut eklem ağrısından şikayetçi olmayacağını vurgulayan Doç. Dr. Sema Aylan Gelen “Eğer çocukta kemik ağrısı varsa ‘çok hareketli ondandır’ diyerek ihmal edilmemeli, kesinlikle ciddiye alınmalı ve nedeni araştırılmalıdır” diyor.
Tedavi edilebilen bir hastalık, ama!
Doç. Dr. Sema Aylan Gelen löseminin umutsuz değil, tersine günümüzde uygulanan aktüel tedavi teknikleri sayesinde gün geçtikçe artan tedavi ilerlemesıyla yüksek oranlarda temizlikseverleşmenin sağlanabildiği bir hastalık olduğuna dikkat çekerek şöyle konuşuyor: “Tedavi, löseminin tipine ve tanımlanan risk kümelerine nazaran; kemoterapi, radyoterapi, maksada yönelik vilayet toksuzlar, immünoterapiler, psikososyal dayanak ve kemik iliği nakli bileşenlerinden oluşuyor. Çocukluk çağında görülen lösemilerde uzun devir sağ kalım yükselmiş durumdadır.”
Her hastaya kemik iliği nakli gerekmiyor!
Lösemi hücrelerini yok etmenin temel yolunun kemoterapi olduğunu belirten Doç. Dr. Sema Aylan Gelen “Akut lenfoblastik lösemi hastalarının yaklaşık yüzde 10’unda, akut miyeloblastik lösemide ise yüzde 30-50’sinde kök hücre nakli gerekir. Yüksek risk kümesindeki hastalar ve kanserin nüks ettiği hastalar kemik iliği nakli adayıdır” diyor.
Çevresel etkenlere dikkat!
Löseminin yalnızca genetik bir hastalık olmadığına dikkat çeken Doç. Dr. Sema Aylan Gelen “Günümüzde besinlerdeki katkı hususları, radyasyon, çevresel kirlenme, plastik ve deterjan kalıntılarının yeme içme yoluyla çocuğa bulaşabilmesi üzere çevresel etkenlere bağlı olarak da hastalık gelişebiliyor. Yapılan bilimsel çalışmalar; birinci yıllarda tedavilerdeki uğurlere karşın lösemi sıklığında artış olmasının, bu hastalığın yalnızca genetik etkilenme yepyeniucu değil, çevresel etmenlere de bağlı olabileceğini destekliyor” diye konuşuyor.
Kendinizi suçlamayın!
Ailelerin çocuklarına lösemi teşhisi koyulmasını sadelikçe kabul edemeyebildiklerini, evvel inkar tazera kendilerini suçlama üzere hislere kapılabildiklerini belirten Doç. Dr. Sema Aylan Gelen, bunun tedavi sürecinde hem ailelere hem çocuklara ziyan verebildiğini söylüyor. Genetik ya da çevresel faktörler üzere birçok etkenin lösemiye neden olabildiğini vurgulayan Doç. Dr. Sema Aylan Gelen, ailelerin çocuklarını kusursuz gözlemlemeleri ve geçmeyen şikayetlerde kesinlikle doktora başvurmayı ihmal etmemeleri gerektiği konusunda uyararak, teşhis ve tedavi sürecinde ise sıkı bir diyalogla ve sağduyulu olmayı koruyarak hareket etmelerinin taze derece kıymetli olduğunu söylüyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
