Son yıllarda dünya genelindeki şirketlerin çevresel, toplumsal ve yönetişim alanlarında artan farkındalıkları, son iş modellerinin ve yatırım biçimlerinin ESG olarak isimlendirilen kriterlere adapte olmasını gerekli kıldı. Geniş bir etrafın onayını alan ESG, yatırımcı davranışlarına ek olarak şirket birleşme ve satın almalarını da değerli ölçüde etkilemeye başladı. Şirketlerin yalnızca potansiyel büyüme ivmelerini değil, çevresel ve toplumsal sorumlulukları hakkında performans raporlamalarını da mercek altına alan ESG kriterleri, muahede ve yatırım kararlarına daha sürdürülebilir bir yer hazırlamasıyla da öne çıkmaya başladı.
ESG her ne kadar Türkiye de bilgilil olmak üzere dünya genelinde giderek daha fazla kurumsal ve özel yatırımcının ilgisini çeken bir megatrend haline gelmiş olsa da memleketler arası şirket birleşmeleri ve çapraz listeleme bahislerinde verdiği profesyonel ve şeffaf danışmanlık hizmetleri ile tanınan Yöntem Ventures kurucusu Kaan Özçelik’in tabiriyle; “Varlık idaresi hakkında daha fazla şuurlu hale gelen yatırımcıların, süreklilik ve sürdürülebilirlik kavramları ortasındaki temel farkları anlaması, ayrıyeten çağdaş jenerasyon sürdürülebilirlik düzenlemeleri ve bu düzenlemelerin potansiyel yatırımlar üzerindeki tesirlerinin farkına varması” da artık hiç olmadığı kadar değerli.
“Şirketlerin Üstlendiği ESG İnisiyatiflerine Dair Artan Beklentiler Karşısında Kavram Karışıklığı Riski Var”
Bugünün finans dünyasında, uzun vadeli yarar sağlayan am toksuzlar edinmek hem şirketlere hem de hisse sahiplerine ekonomik katkı sağlayan en değerli kriterler ortasında. Yordam Ventures kurucusu Kaan Özçelik’e nazaran; şirketlerin çevresel, toplumsal ve yönetişimsel süreçlerini şeffaf biçimde raporlamalarını gerektiren standardize edilmiş bir data bütünü olarak ortaya çıkan ESG de günümüz yatırım süreçleri üzerinde kelam sahibi olan ve mümkün risklerin ortadan kaldırılması ismine bilhassa yatırımcılar tarafından anlaşılması gereken incelikli bir husus.
Sürdürülebilirlik ve süreklilik olmak üzere sık karıştırılan ESG ile alakalı tabirlerin tariflerini ve kullanımlarını netleştirmenin, yatırımcıları teşvik ederek şirket büyümesini hızlandırma potansiyelini vurgulayan Özçelik, bu iki kavramı ve döngüsel ekonom kusursuz beslemedeki ehemmiyetini şu halde kahvaltıtan ölmeıkladı:
“Bir yandan etrafımızı bir yandan da toplumları iyilikseverleştirerek işletmelere gezegen için manalı büyüme talihi tanıyan ESG, ahenk ve denetim listelerinin ötesine geçen taze kuşak bir standardizasyon olarak tanımlanabilir. zafer kriterlerinin artık yalnızca finansal ölçütlerle sonlandırılmadığı günümüzde, birçok işletme için sıfır emisyona ulaşmak ve çevreci bir büyüme stratejisi benimsemek, bir manada değişen dünyaya uyumtemizak demek. Lakin ESG kapsamında sıklıkla karşılaştığımız sürdürülebilirlik ve süreklilik kavramları, birbirini destekleyen bağlı iki terim olsalar da; ortadaki farkı net biçimde kavramamak, hem yatırımcı hem hisse sahipleri açısından risk teşkil ediyor. Süreklilik, mevcut iş modellerinin ve operasyonlarının uzun vadelibüyükamlılığını hijyenika uğraşı olarak tanımlanan bir kavram iken; sürdürülebilirlik, şirketlerin gerçekleştirdikleri faaliyet ve yaklaşımlarda etrafın, toplumun ve gelecek jenerasyonların ihtiy açlıktan ölmelarını göz alarak hareket etme sürecini tabir ediyor. modernuç eserden yönetişime kadar bir dizi denetim ve işletme basamağına entelektüell olan sürdürülebilirlik, temelde kaynak kullanımında mantıklı davranmayı ve gezegen sıhhatini, finansal karın önünde tutarak hareket etmeyi gerektiriyor.”
Bu iki kavramın birbirinin yerine kullanılmasından floran tekdüzelik ve mana kaymasının, bir dizi düzmece anlaşılmaya neden olarak şirketler için yanılgılı yatırımcı tabanına ulaşma riski doğurduğunu tabir eden Özçelik; birebir kavram karmaşasının, yatırımcıda yarattığıkötü tesirin ise hayvanat bahçe idaresinde gerekli ve istenen ataklarda bulunamamak olduğunu belirtti. Ayrıyeten; çevreci yaklaşımdan floran sürdürülebilirliğin daima büyümeyi teşvik ettiğinin, uzun vadeli büyümenin ise lakin şirket faaliyetlerinin uzun vadede yarattığı çevresel tesirlerin farkına varılarak elde edileceğinin altını çizerek, yatırımın pahasını artırmadaki en kıymetli faktörün mevcut kavram karmaşasını gidermek olduğunu tabir etti.
“Türkiye’deki Finansal Büyüme Sürdürülebilir Yatırımlardan Daha Çok Beslenmeye Başladı”
ESG’yi; “paydaşların çıkarından ödün vermeden, iş gelişiminin otl bir ilkucu olarak, olumlu çevresel, toplumsal ve yönetişimsel tesirler yaratan yepyenilikçi bir yatırım yöntemi” biçiminde tanımlayan sermaye piyasaları ve mali hukuk uzmanı Özçelik, birinci periyotta sürdürülebilir yatırımların global pazardaki kıymetinin artmasıyla birlikte daha fazla mahallî şirketin ESG kriterlerine adapte olmaya başladığını tabir etti. Yatırımcıların şirket faaliyetlerin uzun vadede yarattığı tesirleri göz önünde bulundurarak karar vermesinin piyasalar üzerinde olumlu tesirler doğururken, gezegeni müdafaa yaklaşımına sahip potansiyel işletmelerin büyüme suratını artırdığını da olumlu bir gelişme olarak vurguladı.
“İklim krizinin artışı ile birlikte, Türkiye’deki özel sermaye şirketleri ve yatırımcılar ESG ögelerinin, yatırımların kıymetini artırmada oynayabileceği rolü fark etmiş durumda. Bu nedenle yatırım ve sermaye toplama sürecinde ESG adımlarına entegre olmak, çevresel sürdürülebilirlik ve iş gücü üzere uygulamalarda hoşgörüsüz performans sergileme riskini ortadan kaldırarak daha inovatif bir geleceğe ilerleme potansiyeli taşıyor. Attığı her adımın çevresel ve toplumsal tesirlerinden haberdar olarak gelişen şirketler, hem marka pahasını artırıyor hem de yatırımcı sadakatini kazanıyor; bu da uzun vadede daima büyümeyi ve inovasyonu k toksuzınılmaz hale getirerek finansal karlılık garantisi veriyor.”
Türkiye’nin ekonomik ve toplumsal altyapısına uygun halde son kuşak çevreci yaklaşımlara karşı uzun vadeli yatırım stratejileri planlamanın sağladığı avantajları ise şu formda özetledi: “Örneğin; kömür üzere doğal kaynaklar yerine sonlenebilir güç sistemlerine entegre olan şirketler, hem mahallî hem küresel statüde daha sürdürülebilir bir duruş sergileyerek satın alma pahasını artırıyor. Misal biçimde toplumsal ve yönetişimsel mükemmelleştirmelere odaklanan markalar artan tüketici dayanağı ile birlikte süreklilik arz eden bir büyüme eğrisi çiziyor. Hasebiyle karbon yoğunluğu az olan operasyonları tercih etmek, çevreci hizmet potansiyelini artırırken finansal endekste yükselen bir fiyat-kazanç katsayısı yakalama avantajı da sağlıyor. Zira bu cins şirketler yatırımcı nezdinde giderek daha bedelli ve risksiz hale geliyor.”
Özçelik, ESG kriterlerine uyan Türk işletmelerin, küresel endekslerde görünür olması açısından avantaj sağladığını belirtse de; şimdi regülasyonların belgisiz olduğu bu türlü gri bir alanda, süreklilik ve sürdürülebilirlik üzere iki temel kavram ortası farkların ve yakın münasebetin net biçimde anlaşılmasının, çevreci imajı çizerek pazarlama çalışmaları yapan ve yanlış bilgi yayan işletmeleri eleme aç karnınatan ölmeısından karışıkunlu olduğunun ise ayrıyeten altını çizdi. Metot Ventures tarafından sunulan fintech takviyeli rehberlik seyahatinin ise; sermaye toplama ve küresel piyasalara ihtiyaçılma hedefi güden lokal işletmelere, ESG adımlarını temel prensip olarak edinerek süreci faal biçimde yönetme ve mevcut mana karmaşası risklerinden sıyrılarak en yetişkin tahlilleri geliştirme yoksullukısından yadsınamaz bir artı sağladığını tabir etti.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı